U ovom eseju ukazaću samo na neke osnovne elemete koji nesumnjivo govore o Ljetopisu kao svojevrsnoj poslanici hrišćanima onog vremena, a koja i te kako, vidjećemo, može biti za pouku i duhovnu izgradnju hrišćanima ovog vremena. Naročito zato što je Ljetopis pisan u sličnoj epohi kada se Dukljanska crkva borila za status mitropolije, a narod za slobodu i nezavisnost, ali na jedan istinski, hrišćanski način, što prema mom dubokom uvjerenju čini ovo djelo grandioznim za povijesno-eshatološku sudbinu Crne Gore.
Prvo, stavljajući na stranu mnoštvo oprečnih studija i hipoteza o identitetu autora Ljetopisa, jedno je nesporno – pisac je veoma teološki obrazovan, visoko pozicioniran i uticajan sveštenik iz Bara. Njegov identitet je, po uzoru na slične staropisamske ljetopise, sakriven, čime se želi reći da je njegovo ime irelevantno u odnosu na djelo i njegov sadržaj, što takođe govori o jednom ispravnom biblijskom stavu božijeg sluge koji ponizno stavlja jevanđelje ispred sebe, traži slavu za Boga, pri čemu on ostaje u drugom planu.
Drugo – što je još važnije da bi se shvatio vjerski značaj djela – ne samo da je on svešteno lice, već se i obraća braći u Hristu i drugim sveštenicima (naravno, i još nekim drugim strukturama), a kako bi potvrdio vjerodostojnost ovog djela (koje je pomenuti u originalu nazvao Kraljevstvo Slovena), poziva se na istinito predanje crkvenih otaca od kojih je to čuo ili pročitao. Znači da i po onom ko piše i kome se piše, a posebno što se piše, ovo djelo ima religiozni karakter.
Treće, ovo djelo formom, stilom pisanja i sadržinom veoma sliči svetopisamskim knjigama o postanku izraelskog naroda i čuvenim Ljetopisima kraljeva Izrailjevih i Judinih, kad kaže npr.: „Svetolik, primivši kraljevstvo, slijedio je stope svoga oca, i išao je putem Božijih zapovijesti". To je najvažniji, za mene impresivan, hroničarski pristup duhovnoj istoriji jednog naroda, tj. kraljevstva. Istorija duha se tako otkriva kroz opise pojedinih sudbina kraljeva – pomazanika božijih, njihovog odnosa sa Bogom sa svrhom da se, upoznavanjem te istorije, onaj koji čita ispuni duhom svojih predaka koji primiše Hrista, tačnije – da bi se kroz nas danas ostvario Sveti duh koji je tvorio i tvori sve, i koji nas uči i svjedoči za Hrista. Zato, ono što neki istoričari (vjerovatno opravdano) zamjeraju ovom djelu – datume, loše prevedena imena vladara, redosljed u rodoslovu – gubi na značaju i pada u drugi plan pred jednom duhovnom stvarnošću koja cjelovita biva otkrivena hroničaru. Jer, istinska povijest npr. jevrejskog naroda (na sličan način) opisana u Starom zavjetu, kao duhovna stvarnost a ne empirijska datost, čisti faktografski materijal prepušten istraživanju istoričara. Ne, slobodan sam ustvrditi da u takvom faktografskom vidu istinska istorija čovjeka ne postoji i ne može se spoznati. Povijest se spoznaje samo kroz istorijsko pamćenje hroničara kao neke duhovne aktivnosti u mitovima i simbolima, ona se pokazuje u nutrini, produhovljeno i preobraženo. Jedino u tom procesu produhovljenja i preobraženja u istorijskom pamćenju jednog duhovnika kao što je Pop Dukljanin postaje jasnija unutarnja veza, duša i smisao povijesti. Mi ne možemo doumiti nijednu od velikih povijesnih epoha, bile to epohe nastanka naše nacije, procvata srednjovjekovne kulture na ovim prostorima, rađanja ranog hrišćanstva i crkve drukčije nego preko istorijskog pamćenja, u čijem otkrivanju upoznajemo svoju duhovnu prošlost, kulturu i svoju domovinu