INLEIDING

Meer dan honderd jaar geleden schreef Gaston Leroux het verhaal van Le Fantôme de l'Opéra. Het werd van september 1909 tot januari 1910 als feuilleton gepubliceerd in Le Gaulois. Nadien werd het gepubliceerd als boek. Dit boek inspireerde vervolgens een stomme film in 1925 en ook een Broadway musical in 1986. In 2004 verscheen een film van de musicalversie.

In de introductie van zijn boek verzekert Leroux de lezer dat de rampen in het operahuis echt hebben plaatsgevonden en dat het operaspook echt bestaan heeft. Hij zou in de realiteit van het mysterie zijn gaan geloven na uren lang interviews te hebben afgenomen bij verschillende ooggetuigen. Zijn onderzoek begon echter pas zo'n dertig jaar nadat de gebeurtenissen zouden hebben plaatsgevonden, wat meer dan voldoende ruimte geeft voor verdraaiing en overdrijving van feiten of zelfs de vermenging ervan met verzinsels en ongeïnformeerde roddels.

Een van de mensen die Leroux in zijn boek bedankt is zijn vriend en voormalig samenwerker monsieur J.-L. Croze, die hem "toestemming had gegeven in zijn geweldige theaterbibliotheek te neuzen en zeldzame edities van boeken te lenen." Een voormalig samenwerker? Was er dan iemand anders die samen met Leroux het mysterie van het operaspook onderzocht? Ja, die was er, en deze monsieur Croze had op dat moment al veel eigen onderzoek en ontdekkingen opgeschreven.

Croze begon zijn onderzoek direct nadat een mysterieuze brand het Parijse operahuis in oktober 1873 tot de grond toe afbrandde. Hij verzamelde toen meerdere feiten en tekende veel verhalen op over het operaspook dat hiervoor verantwoordelijk werd gehouden. Dit was lang voordat Leroux zichzelf in het fenomeen had geïnteresseerd. Ook interviewde hij belangrijke ooggetuigen die overleden waren op het moment dat Leroux meer dan dertig jaar later met zijn eigen onderzoek begon.

Zesendertig van deze verhalen zijn van 1873 tot januari 1875 gepubliceerd in Le Correspondance. Op dat moment opende het nieuwe operahuis de deuren en waren verhalen en mysteries omtrent het oude operahuis in één klap niet meer interessant voor het publiek.

De publieke interesse kwam echter weer tot leven toen men in 1909 een lichaam vond in de kelders van het operahuis, waarvan velen direct beweerden dat het dat van het operaspook was. Heel Parijs gonsde plotseling weer met verhalen en roddels over dit operaspook, en vele amateur-onderzoekers grepen hun kans om verhalen te verzamelen en ze te verkopen aan tijdschriften. Leroux was een van hen.

Croze werd op dat moment niet alleen door Leroux benaderd om te helpen met het onderzoeken van de mysteries (wat hij ook deed), maar ook door de Revue du Monde met de vraag om nog meer verhalen te verzamelen en op te schrijven om aan de plotselinge publieke vraag te kunnen voldoen. Croze deed dit, en publiceerde nog eens twaalf verhalen over dit operaspook van januari 1909 tot de plotselinge en rampzalige uitbraak van de Eerste Wereldoorlog hier een eind aan maakte in juli 1914.

Op dat moment had Croze nog steeds een handvol verhalen over en hij besloot ze pas jaren later te publiceren. Het was 1925, en nadat hij in de bioscoop de eerste film over het operaspook had gezien besloot hij dat dit het moment was voor het uitgeven van de laatste acht verhalen die hij nog had liggen, iets wat hij tot dan toe om persoonlijke redenen niet had willen doen.

Alles bij elkaar bestaat het oeuvre van Jean-Luc Croze uit precies 56 korte verhaaltjes over het Spook van de Opera. Net zoveel als hoeveel korte verhaaltjes er bestaan over Sherlock Holmes, afspelend in dezelfde Belle Époque periode, en ook tegen het decor van een mooie...